คุณพ่อคุณแม่หลายคนมักจะได้ยินคำปลอบใจว่า
“เดี๋ยวก็หิวเอง” หรือ “เด็กเล็กๆก็เป็นแบบนี้แหละ”
แต่ในบางครั้ง… ปัญหาลูกตัวเล็ก ผอม หรือไม่ยอมกินข้าว อาจซ่อนสัญญาณของปัญหาสุขภาพหรือพัฒนาการที่เราควรใส่ใจ
หมออยากชวนทุกท่านมาดูให้ลึกกว่าแค่คำว่า “กินยาก” เพื่อให้เราไม่พลาดสัญญาณสำคัญ
สาเหตุที่ซ่อนอยู่เบื้องหลัง
- ปัญหาทางกายภาพ
เช่น ภาวะซีด(โลหิตจาง), ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ หรือ โรคระบบทางเดินอาหาร เช่น กรดไหลย้อน หรืออาจแพ้ อาหารบางชนิด
- ปัญหาด้านประสาทสัมผัส
เด็กบางคนไวต่อรส กลิ่น หรือเนื้อสัมผัสมาก ทำให้ปฏิเสธอาหารบางประเภท - ปัญหาด้านพัฒนาการหรือพฤติกรรม
เช่น ภาวะออทิสติก สมาธิสั้น หรือความล่าช้าในการพัฒนาทักษะการเคี้ยวกลืน - ปัจจัยทางอารมณ์และสิ่งแวดล้อม
บรรยากาศตึงเครียดระหว่างมื้ออาหาร หรือการถูกบังคับให้กิน อาจทำให้เด็กต่อต้าน
สัญญาณที่ไม่ควรมองข้าม
- น้ำหนักและส่วนสูงต่ำกว่าเกณฑ์ต่อเนื่องหลายเดือน
- เบื่ออาหารอย่างต่อเนื่อง ไม่เพียงวันสองวัน
- มีอาการอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย หรือป่วยบ่อย
- พัฒนาการด้านการพูด การเคลื่อนไหว หรือการเข้าสังคมช้ากว่าเพื่อนวัยเดียวกัน
พ่อแม่ควรเริ่มจากตรงไหน
- จดบันทึก น้ำหนัก ส่วนสูง และพฤติกรรมการกินของลูก
- พาลูกตรวจสุขภาพ กับกุมารแพทย์ เพื่อคัดกรองโรคที่ซ่อนอยู่
- ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็ก ถ้าสงสัยว่าลูกมีปัญหาด้านประสาทสัมผัสหรือพฤติกรรม
- ปรับบรรยากาศมื้ออาหาร ให้เป็นเวลาที่อบอุ่น ไม่เร่งรัด ไม่ตำหนิ
- เสริมสร้างประสบการณ์การกิน โดยให้ลูกได้ลองอาหารหลากหลายด้วยวิธีที่สนุก
ข้อความจากหมอสิรินถึงคุณพ่อคุณแม่
การที่ลูกตัวเล็กหรือผอม ไม่ได้หมายความว่าพ่อแม่ “เลี้ยงไม่ดี” มันอาจเป็นเพียงความแตกต่างของร่างกาย หรือบางครั้งเป็นสัญญาณเตือนเล็ก ๆ ที่ต้องการการดูแลเพิ่มขึ้น สิ่งสำคัญคือ เราต้อง สังเกตอย่างใกล้ชิด ไม่ตื่นตระหนก และไม่ละเลย เพราะการค้นหาสาเหตุและช่วยเหลือตั้งแต่เนิ่น ๆ จะทำให้ลูกกลับมาเติบโตได้เต็มศักยภาพ และมื้ออาหารก็จะกลับมาเป็นช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยรอยยิ้มของทั้งบ้านค่ะ
เขียนโดย พญ.สิริน ปุญญโชติ
จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น
